An scéal is deireanaí maidir le Seachbhóthar Áth Dara: Conarthaí Sínithe agus Fós i mBun Oibre ar ‘Bhonneagar Riachtanach’

Tugann an tAire Iompair cuairt ar an suíomh, ag súil le go mbeidh sé curtha i gcrích roimh Chorn Ryder 2027 

Tá áthas ar Chomhairle Chathair Luimnigh agus ar Chomhairle Contae Luimnigh Conradh Dearaidh agus Tógála Sheachbhóthar Áth Dara a fhógairt. Síníodh an conradh ag fáiltiú a reáchtáladh i gCeanncheathrú Corparáideach na Comhairle, i gCé na gCeannaithe, arna óstáil ag Méara Luimnigh, John Moran, agus an tAire Iompair, Darragh O’Brien TD, i láthair. Bronnadh an conradh ar Sisk Sorensen Joint Venture, a bhfuil John Sisk & Son (Holdings) Ltd agus Sorensen Civil Engineering Ltd i gceist leis, agus tá sé á mhaoiniú ag Rialtas na hÉireann tríd an Roinn Iompair. 

Tá an Rialtas ag infheistiú timpeall €150 milliún chun an seachbhóthar a sholáthar. 

Léargas Ginearálta ar an Tionscadal: 

Beidh Céim 1A de Sheachbhóthar Áth Dara de Thionscadal trí chéile na Fainge go Bóthar Luimnigh (Seachbhóthar Áth Dara san áireamh) lonnaithe idir na hacomhail nua in Áth Dara agus Cróch. 

Áirítear a leanas ann: 

  • timpeall 7km de mhótarbhealach nua ó Chróch go hÁth Dara; 

  • dhá hacomhal ilairde in Áth Dara agus i gCróch; 

  • naisc bhainteacha chuig agus athailíniú na mbóithre Náisiúnta, Áitiúla ar ann dóibh anois; 

  • breis agus 200m ar fad, droichead 3 réise, le réise shoiléir sa lár de thimpeall 95m ar an Máigh in Áth Dara; 

  • ceithre dhroichead abhainn; trí dhroichead comharthaíochta; seacht dtardhroichead/n-íosdhroichead; agus íosbhealaí lóistín éagsúla, ballaí coinneála agus lintéir; 

  • an-chuid oibreacha créafóige; oibreacha draenála éagsúla lena n-áirítear soláthar na linnte agus na mbogach maolaithe, oibreacha éagsúla lóistín, taobh-bhóithre agus bealaí isteach; agus oibreacha éagsúla coimhdeacha; 

  • atreoruithe éagsúla Údaráis agus Fóntais lena n-áirítear atreorú an leictreachais, eir, leathanbhanda agus gairis uisce. 

Beidh dhá dhroichead iarnróid nua i gceist le Seachbhóthar Áth Dara freisin, thar líne iarnróid na Fainge go Luimneach a bhfuil coimisiúnú á dhéanamh uirthi arís faoi láthair. Tá Iarnród Éireann ag seachadadh na n-oibreacha droichid sin i bpáirt le John Cradock Ltd thar ceann Chomhairle Chathair Luimnigh agus Chomhairle Contae Luimnigh. 

Amlíne agus Tionchar: 

Tá an tionscadal le cur i gcrích faoi mhí an Mheithimh 2027, roimh Chorn Ryder i Mainéar Áth Dara. D’fhaomh an rialtas an dul chun cinn ar thógáil an tseachbhóthair i mí na Samhna 2023, ionas go mbeifear ábalta é a sheachadadh go luath. Tá oibreacha cumasaithe, lena n-áirítear glanadh amach na gclaíocha, sconsaí, taifeach seandálaíochta, tógáil na ndroichead iarnróid, tógáil na mbóithre iompair, agus atreorú fóntais ar siúl faoi láthair. 

Bíonn an-chuid moille ar an trácht in Áth Dara gach lá. Laghdóidh an seachbhóthar an brú tráchta ar an N21 agus cuirfear aon tréthrácht ar mhalairt slí, lena n-áirítear HGVanna amach ón sráidbhaile, ag cur feabhas ar shábháilteacht do gach úsáideoir bóthair agus ar chaighdeán saoil na ndaoine atá ina gcónaí, ag obair agus ag tabhairt cuairt ar an sráidbhaile oidhreachta seo a bhfuil an-tóir air. 

Ag labhairt dó inniu ag síniú an chonartha, d’aithin Méara Luimnigh, John Moran, go bhfuil sprioc uaillmhianach ann don seachadadh, ag rá, 

“Tugtar tús áite do Sheachbhóthar Áth Dara sa Chlár Méarachta agus is céim mhór é síniú an chonartha inniu i dtreo na sprice go mbeidh Seachbhóthar Áth Dara i bhfeidhm faoi Fhómhar 2027. É sin ráite, níor cheart a bheith ag súil leis an iomarca, cuimhnígí ar scála an tionscadail agus ar an méid ama atá fágtha. In ainneoin na hoibre atá déanta go dtí seo, tá an-chuid dúshlán agus rioscaí ag baint leis an tionscadal fós, nach bhfuil aon smacht ag an gComhairle orthu. É sin ráite, tá tiomantas dílis ag Comhairle Chathair agus Contae Luimnigh don sprioc uaillmhianach seo a bhaint amach. Tugann dea-mhéin agus comhoibriú gníomhach na ngníomhaireachtaí agus na bpáirtithe leasmhara uilig a bhfuil baint acu leis an tionscadal agus a bhfuil tionchar aige orthu go dtí seo misneach don chomhairle. Beidh an tacaíocht leanúnach seo riachtanach don tionscadal le linn chéim an tseachadta. Ba mhaith liom an deis seo a thapú chun gach rath a ghuí ar Sisk Sorensen Joint Venture agus ar an bhfoireann bainistíochta tionscadail agus an tionscadal á sheachadadh acu”. 

Thug an tAire Iompair, Darragh O’Brien cuairt ar shuíomh Sheachbhóthar Áth Dara chun súil a chaitheamh ar na hoibreacha leanúnacha sular síníodh an conradh. Luaigh sé a thacaíocht leanúnach don tionscadal, ag rá: 

“Tá áthas orm an conradh tógála a shíniú do Sheachbhóthar Áth Dara, a bhfuil tábhacht straitéiseach ag baint leis do Luimneach agus don réigiún níos leithne. Nuair a bheidh sé réidh, laghdóidh sé an brú tráchta, an truailliú aeir agus an torann go mór i mbaile oidhreachta Áth Dara. Beidh muintir na háite agus cuairteoirí ábalta dul isteach sa bhaile ar bhealach níos éasca agus níos sábháilte. Beidh an-tionchar aige freisin ar fhad na dturas don trácht ar an N21. 

“Beidh Corn Ryder ar siúl i mí Mheán Fómhair 2027, agus beidh mo Roinn agus Bonneagar Iompair Éireann (BIÉ) ag obair go dlúth le Comhairle Chathair agus Contae Luimnigh agus leis na páirtithe leasmhara eile uilig, chun an seachbhóthar a sheachadadh roimh an imeacht, a mbeidh tionchar suntasach dearfach aige ar an gceantar áitiúil ó thaobh an gheilleagair agus na turasóireachta de. Táim buíoch as an obair uilig atá déanta ar na tionscadal go dtí seo agus táim ag súil go mór leis an tionscadal tábhachtach seo a bheith curtha i gcrích.” 

Mhol Ard-Stiúrthóir Chomhairle Chathair agus Contae Luimnigh, an Dr Pat Daly an obair a rinne gach duine a bhí páirteach sa tionscadal go dtí seo chun luas a chur faoi chuid Sheachbhóthar Áth Dara den tionscadal trí chéile: 

“Is údar mór bróid dom na hiarrachtaí comhoibríocha a thug go dtí an chloch mhíle shuntasach seo muid i dtionscadal Sheachbhóthar Áth Dara. Is léiriú é an ghnóthachtáil seo ar thiomantas agus ar obair chrua Chomhairle Chathair agus Contae Luimnigh, Bhonneagar Iompair Éireann, ár gcomhairleoirí teicniúla ag Jacobs Engineering, agus ár gconraitheoirí, Sisk Sorensen Joint Venture. Ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil freisin le hIarnród Éireann as a chomhpháirtíocht shárluachmhar maidir leis na droichid iarnróid a thógáil feadh an bhóthair nua. 

“Agus Corn Ryder le reáchtáil i Mainéar Áth Dara in 2027, ní mór do Luimneach gach dícheall a dhéanamh. Tugtar deis uathúil san imeacht seo a bhfuil clú agus cáil air ar fud an domhain ár gceantar álainn a thaispeáint do lucht féachana idirnáisiúnta. Ní hamháin go laghdófar an brú tráchta má chuirtear an seachbhóthar i gcrích sula gcuirfear tús le Corn Ryder, ach cinnteofar go bhfaighidh na cuairteoirí an taithí is fearr ar Luimneach is féidir.” 

Deir an Cathaoirleach ar Cheantar Bardasach Áth Dara-Ráth Caola, an Comhairleoir Adam Teskey go mbeidh tionchar dearfach ag an seachbhóthar ar an bpobal: 

“Táimid uilig tar éis drochbhrú tráchta a fheiceáil in Áth Dara ar feadh na mblianta fada agus dá bharr sin tá an-áthas go deo orm an dul chun cinn sciobtha a fheiceáil ar thionscadal Sheachbhóthar Áth Dara. Ba bhall dubh tráchta é Áth Dara le fada an lá, é feicthe sna tuairiscí tráchta náisiúnta go rialta mar gheall ar na moilleanna fada tríd an mbaile turasóireachta gleoite. Tá an luas a cuireadh faoin tionscadal seo le moladh agus tugtar dóchas dár bpobal dá bharr. Ní hamháin go laghdófar deacrachtaí tráchta laethúla leis an seachbhóthar ach cuirfear feabhas ar shábháilteacht agus ar chaighdeán saoil mhuintir na háite agus na gcuairteoirí araon.” 

Dúirt Peter Walsh, Príomhoifigeach Feidhmiúcháin Bhonneagar Iompair Éireann an méid seo a leanas: 

“Fáiltíonn BIÉ roimh shíneadh an chonartha le haghaidh Sheachbhóthar Áth Dara N21 idir Comhairle Chathair agus Contae Luimnigh agus an conraitheoir Sisk Sorensen JV, cuirfidh seachbhóthar 7km Áth Dara feabhas ar an tsábháilteacht do gach úsáideoir bóthair, ní bheidh tréthrácht nach bhfuil gá leis i mbaile Áth Dara a thuilleadh agus bainfear mórphointe réigiúnach brú tráchta ar an ngréasán bóithre náisiúnta.” 

D’eisigh Noel Curtis, Stiúrthóir Tionscadail ag John Sisk & Son (Holdings) Ltd agus John Wallace, Stiúrthóir Bainistíochta Sorensen Civil Engineering Ltd, comhráiteas thar ceann Sisk Sorensen, an chomhpháirtíocht chomhfhiontair: 

“Tá áthas orainn an deis a bheith againn an bonneagar riachtanach seo a sheachadadh agus táimid ag obair go dian ar a sheachadadh, ag cuimhneamh ar Chorn Ryder i Mainéar Áth Dara in 2027. Tús maith leath na hoibre, agus táimid buíoch as cur chuige comhoibríoch, comhpháirtíochta na bpáirtithe leasmhara uilig a bhfuil baint acu leis an tionscadal go háitiúil agus go náisiúnta.” 

Tá Seachbhóthar Áth Dara á sheachadadh mar réamhchonradh, i gcomhar leis na réamhchonarthaí eile agus na conarthaí oibreacha cumasaithe. Tá an chéim seo de réamhchonarthaí/conarthaí oibreacha cumasaithe á seachadadh mar chuid de Thionscadal trí chéile na Fainge go Bóthar Luimnigh (Seachbhóthar Áth Dara san áireamh), i gcomhréir le pleananna agus le mionsonraí na forbartha formheasta. 

Meastar gur cumasóir eacnamaíoch é an tionscadal trí chéile do Luimneach agus do Réigiún an Iarthair Láir go ginearálta, agus tá an-tábhacht ag baint le ról an tionscadail ó thaobh fhorbairt straitéiseach agus mhéadú Phort na Sionainne agus Fhainge. Tá an Chomhairle go fóill i mbun oibre ar ghnéithe an tionscadail trí chéile atá fanta.