Tionscadail agus Imeachtaí Sheachtain na hOidhreachta 2025

Tá roinnt imeachtaí le linn Sheachtain na hOidhreachta 2025 ina mbeidh oibreacha seandálaíochta agus oidhreachta BIÉ le feiceáil, chomh maith le himeachtaí ina mbeidh Seandálaithe BIÉ ag cur páipéar i láthair.

 

Dé Sathairn 16 Lúnasa go dtí Dé Sathairn 23 Lúnasa

Láithreáin oidhreachta agus na tírdhreacha – taispeántas poiblí i Leabharlann Mhaigh Chromtha

Dírítear sa taispeántas poiblí seo, de chuid Chomhairle Contae Chorcaí, ar cheithre láithreán oidhreachta cultúrtha tábhachtacha i gcóngaracht bhóthar an N22 ó Bhaile Bhuirne go Maigh Chromtha. Áirítear ann tuairiscí láithreáin agus taifead dá saintréithe topagrafacha agus tírdhreacha mar a bhaineann leis forbairt bhóthar nua an N22. Is iad na ceithre láithreán oidhreachta: suíomh luíocháin Chogadh na Saoirse ag Cúil na Cathrach, Caisleán agus cúirtealáiste Charraig an Phúca, an ciorcal liag ag Carraig an Phúca, agus coimhlint an Chogaidh Chathartha ag Carraig an Phúca.

Amanna oscailte na leabharlainne: 9:30 go 17:30, Máirt go Satharn. Tabhair faoi deara go mbeidh an taispeántas seo ag Leabharlann Mhaigh Chromtha i rith mhí Lúnasa.

 

Dé Sathairn 16 Lúnasa (13:00 go 17:00) agus Dé Domhnaigh 17 Lúnasa (10:00 go 17:00)

 

Déardaoin an 21 Lúnasa

Bunchlocha: Seimineár Sheachtain Oidhreachta BIÉ 2025

Reáchtálfar Seimineár Sheachtain Oidhreachta BIÉ na bliana seo ar an Déardaoin, an 21 Lúnasa, in Acadamh Ríoga na hÉireann, 19 Sráid Dhásain, Baile Átha Cliath 2, D02 HH58.

Ag seimineár na bliana seo, tá raon iontach cainteoirí againn a mbeidh roinnt mhaith tréimhsí den tseandálaíocht á bplé acu ón ré Neoiliteach go dtí Aimsir na hÉigeandála. Beidh roinnt mhaith páipéar a bhaineann leis an obair sheandálaíochta atá á déanamh faoi láthair ar an scéim bóthair idir Luimneach agus Faing, agus buaicphointe ar leith a bheidh i bpáipéar iontach maidir le Dealg Ard an tSeanbhaile atáar taispeáint faoi láthair in Friotail thar Farraige: Éire agus Naomh Gallen san Eoraip sa Luath-Mheánaois.

Bhí an-áthas orainn fáilte a chur i mbliana roimh sheandálaithe ag tús a ngairmeacha a ghlac páirt inár nglao do pháipéir AYIA@TII Seachtain na hOidhreachta 2025 agus glacfaidh siad páirt i Seisiún 2, a d’eagraíomar i gcomhar le Cumann Seandálaithe Óga na hÉireann.

Tabhair faoi deara go bhféadfaí íomhánna de thaisí daonna a thaispeáint i rith an tseimineáir

Cliceáil anseo chun áit a chur in áirithe trí Eventbrite.

 

Doirse ar oscailt: 09:00

Clárú agus Tae/Caife: 09:00 go 09:40

 

Seisiún 1: 09:50 go 11:20 (le tae/caife ina dhiaidh)

• Na Cosantóirí Dearmadta – dúnáin Inbhear na Sionainne
  • Bryn Coldrick, AMS
• Earraí trádála agus déantúsaíocht i mbuirg Normannach na 13ú haois de Bhaile Chláir, Co. na Gaillimhe
  • Muireann Ní Cheallacháin, IAC
• Ábhar Machnaimh: Dumhaí dóite na hÉireann mar acmhainn nach dtugtar dóthain aitheantais dóibh maidir le staidéir ghualach adhmaid
  • Bruce Sutton, taighdeoir neamhspleách

 Seisiún 2: 11:50 go 13:10 (le tae/caife ina dhiaidh)

• Athbhreithniú ar Thráma nach mbaineann le Foréigean le linn Ré na Meánaoise i dTaifead Seandálaíochta na hÉireann
  • Rhianna Hawke, taighdeoir neamhspleách
• Turas trí Shligeach sa Tréimhse Neoiliteach Luath
  • Maoliosa Kiely, taighdeoir neamhspleách
• Dinimicí Lonnaíocht Sléibhe na Cré-umhaoise in Éirinn: machnamh maidir le tionchair aeráide ar phátrúin lonnaíochta
  • Cherie Edwards, taighdeoir neamhspleách

Seisiún 3: 14:00 go 15:20 (le tae/caife ina dhiaidh)

• Léargais Theirmeacha: íomháú teirmeach agus a fheidhmeanna praiticiúla i dtochailtí seandálaíochta
  • Liamóg Roche and Sean Tiffin, AMS
• Ar Thóir Brí: Dealg Ard an tSeanbhaile
  • John Channing, AMS and Róisín Nic Cnáimhín, NMI 

Beidh am le haghaidh ceisteanna agus freagraí i ngach seisiún.

 

Tar éis dheireadh an tseimineáir, tá cuairt socraithe ag BIÉ chuig taispeántas Friotail thar Farraige de chuid Ard-Mhúsaem na hÉireann. Tá an chuairt díolta amach, ach is féidir leat d’ainm a chur ar an liosta feithimh ar an bhfoirm chlárúcháin i gcás ina dtagann aon spás aníos.

Tabhair faoi deara go bhfuil siúlóid 5 nóiméad chuig Sráid Chill Dara i gceist, agus go bhfuil inrochtaineacht shrianta ag an taispeántas. Tá rampa ar thaobh deis bhealach isteach an Mhúsaeim agus ar chúl urlár na talún tá staighre suas chuig an taispeántas ar an urlár uachtair. Tá 7 gcéim sa staighre, ansin léibheann, 14 chéim, léibheann beag eile, 7 gcéim, léibheann beag eile, agus ansin tá 4 chéim chuig an bpríomhléibheann. Ansin, rachaidh tú isteach ar an mbalcóin agus casfaidh tú ar dheis, tá 7 gcéim eile suas anseo. Ag an deireadh, os do chomhair tá bealach isteach ‘Friotail thar Farraige’, agus tá 8 gcéim adhmaid síos chuig an spás taispeántais féin.

Tá socrú rochtana Gan Chéimeanna i bhfeidhm ag an Músaem le Tithe an Oireachtais, chun rochtain ardaitheora a chur ar fáil, ag amanna ar leith tráthnóna Dé Luain nó Dé hAoine chuig an Taispeántas, do chuairteoirí a úsáideann cathaoireacha rothaí nó a bhfuil riachtanais rochtana fhisiciúla acu. Is gá é seo a chur in áirithe roimh ré agus tá tuilleadh faisnéise faoin socrú seo ar fáil ar shuíomh gréasáin an mhúsaeim anseo.

 

Tá clárú i gcomhréir le T&C BIÉ d’Imeachtaí Seandálaíochta agus Oidhreachta.

 

Dé Domhnaigh an 24 Lúnasa

Baile an Mhuilinn: ceiliúradh ar oidhreacht, stair agus tallann dhúchasach

Tá réimse leathan imeachtaí oidhreachta ag an imeacht seo in Ionad Pobail Bhaile an Mhuilinn, Baile an Mhuilinn, Tuaim, Co. na Gaillimhe, H54 D579. Áirítear ar chláir an lae Lá Oscailte Músaeim (11:00 go 14:00), scannán gairid (11:30), taibhiú ceoil (11:45), agus léacht seandálaíochta maidir le tionscadal bóthair an N17 ó Bhaile an Mhuilinn go Gort na Gonaide (12:00).

 

Dá mba mhaith leat go gcoinneofaí ar an eolas tú maidir le leabhair, closleabhair, imeachtaí poiblí, agus nuacht ócáideach eile Sheandálaíochta agus Oidhreachta BIÉ, seolríomhphost ‘cláraigh’ chuig  archaeology@tii.ie  agus cuirfimid lenár liosta poist tú.

(Arna uasdátú go deiridh: 25 Iúil 2025)